Historia Stalowej Woli

Historia Stalowej Woli

Dokładnie 20 marca 1937 roku na skraju Puszczy Sandomierskiej, na terenach wsi Pławo, rozpoczęła się budowa nowoczesnego miasta – Stalowej Woli. Było to jedno z kluczowych przedsięwzięć w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP), który miał na celu wzmocnienie potencjału gospodarczego oraz militarnego Polski.

Wraz z miastem powstawały strategiczne zakłady przemysłowe, w tym Zakłady Południowe (dzisiejsza Huta Stalowa Wola) oraz Elektrownia Stalowa Wola. Inwestycja ta miała zapewnić produkcję uzbrojenia dla polskiej armii oraz rozwój przemysłu ciężkiego, co wpisywało się w szeroko zakrojony plan industrializacji kraju. Głównym inicjatorem i architektem COP-u był ówczesny wicepremier oraz minister skarbu, budowniczy Gdyni – Eugeniusz Kwiatkowski.

Powstanie i rozwój miasta

Przed wybuchem II wojny światowej ukończono część zakładów oraz osiedla przyfabryczne, które przyjęły nazwę Stalowa Wola. Nazwa miasta miała symboliczny charakter – pochodzi od słów ministra spraw wojskowych gen. Tadeusza Kasprzyckiego, który podkreślał, że plan budowy COP-u jest „stalową wolą narodu polskiego wybicia się na nowoczesność”.

Podczas II wojny światowej Stalowa Wola stała się areną walk konspiracyjnych. W osiedlu oraz hucie działał silny ruch oporu – funkcjonowała tu Placówka AK „Stalowa Wola” o kryptonimie „154”, należąca do Obwodu AK Nisko. W wyniku działalności konspiracyjnej wielu mieszkańców zostało aresztowanych i straconych. Tragiczne wydarzenia miały miejsce m.in. w Charzewicach, gdzie w październiku 1943 roku Niemcy dokonali egzekucji 20 osób. Po wkroczeniu Armii Czerwonej w sierpniu 1944 roku rozpoczęły się represje ze strony NKWD, które dotknęły wielu mieszkańców miasta.

Stalowa Wola po wojnie

W dniu 1 kwietnia 1945 roku Stalowa Wola oficjalnie otrzymała prawa miejskie. Miasto szybko się rozwijało, przyciągając nowych mieszkańców dzięki rozwijającemu się przemysłowi. W 1953 roku Stalowa Wola uzyskała status miasta powiatowego, co zwiększyło jej administracyjne znaczenie. W 1977 roku w granice miasta włączono Rozwadów i Charzewice, co znacząco powiększyło jego obszar i liczbę mieszkańców.

W ciągu kolejnych dekad Stalowa Wola przekształciła się z niewielkiego osiedla robotniczego w jedno z największych miast Podkarpacia. Obecnie jest trzecim co do wielkości miastem w województwie, a od 1 stycznia 1999 roku pełni funkcję siedziby powiatu. Powiat stalowowolski obejmuje gminy Bojanów, Pysznica, Radomyśl nad Sanem, Stalowa Wola, Zaklików i Zaleszany. Na terenie o łącznej powierzchni 83,4 km² zamieszkuje około 115 tysięcy osób.

Współczesność i wyróżnienia

Miasto Stalowa Wola od lat pełni rolę ważnego ośrodka przemysłowego i technologicznego. Znajduje się tu m.in. Huta Stalowa Wola, która wciąż odgrywa istotną rolę w polskim przemyśle zbrojeniowym. Rozwija się również sektor nowych technologii i innowacji, co przyciąga inwestorów oraz specjalistów z różnych branż.

Za swoje zasługi i dynamiczny rozwój, w 1989 roku Stalowa Wola została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi potwierdzenie jej znaczenia dla kraju i jego historii.

Dziś Stalowa Wola łączy bogatą przeszłość z nowoczesnością, będąc miastem przemysłu, edukacji i innowacji, które nieustannie się rozwija, pozostając wiernym swojej tradycji i przemysłowemu dziedzictwu.